Teksten moeten duidelijk zijn, dat vindt iedereen. Maar wat is duidelijk? Lekker kort toch? Want dat snapt iedereen! Dat valt nog maar te bezien.

Wie duurzaam communiceert, maakt gebruik van heldere teksten die eerlijk en geloofwaardig zijn – die kortom het hele verhaal vertellen. Dat staat soms op gespannen voet met de lengte van een tekst en de woordkeus die daarin wordt gebezigd. Want teksten moeten tegenwoordig vooral kort en simpel zijn. “Mensen lezen niet meer!” is meestal het argument. “En al helemaal niet op een beeldscherm!”

Tja, waarom zou je dan überhaupt nog proberen om iets met woorden op een website duidelijk te maken?

De cultus rond taalniveau B1

Laten we eerst eens kijken wat er in de praktijk wordt bedoeld met kort en simpel. Een rondje langs de velden van de tekstadviseurs levert het volgende op: korte alinea’s, korte zinnen, simpele woorden. Strooi dus vooral met veel witregels – zoals ik hierboven al meteen heb gedaan. Zet gauw weer een punt – zoals ik hiervoor heb gedaan. En put uit de beperkte vocabulaire van de gemiddelde Nederlander – kijk, daar ga ik al de mist in. Vocabulaire. Moeilijk woord.

Kortom, luchtige en hapklare brokken. Klinkt logisch.

Er is zelfs een hele cultus om korte teksten heen gebouwd. De mensen die tekstschrijvers inhuren, eisen tegenwoordig van de beroepsgroep dat die ‘taalniveau B1’ hanteert. ‘95% van de Nederlandse bevolking’ zou namelijk in staat zijn om teksten op B1-niveau te lezen en te begrijpen. Genoeg tekstschrijvers zitten met de handen in het haar vanwege die eis, maar die kunnen gelukkig op cursus. De afgelopen jaren zijn de cursussen ‘B1-schrijven’ immers als paddenstoelen uit de grond geschoten. Niet alleen tekstschrijvers volgen ze, maar ook beleidsmedewerkers die begrijpelijke nota’s moeten schrijven, en medewerkers op een afdeling klantenservice die boze klanten voortaan niet meer mogen afschepen met ambtelijke formuleringen en afschrikwekkend jargon.

Prachtig natuurlijk, want zeker bij die ambtenaren en servicemedewerkers zal er altijd verbetering optreden. Toch is er weinig nieuws onder de zon, want veel tips uit die B1-cursussen staan al decennia in allerlei handboeken voor begrijpelijk schrijven. Oude wijn in nieuwe zakken. Maar is daarmee het hele verhaal verteld? Nee, want de B1-apostelen schieten door in hun zendingsdrift: bondigheid en eenvoud zijn niet alleen heilig, maar zouden zelfs toetsbaar zijn. Alles wat riekt naar een beetje lengte of nuance, kan rekenen op de toorn van de B1-afgod. Laten we daarom eens duurzaam communiceren over het B1-evangelie.

Weten hoe het vervolg gaat? Op Workimprovers lees je het hele verhaal over korte teksten die niet altijd duidelijk zijn.